Restorative Yoga voor Mama Only
Ik besef nu dat ik, voordat ik mijn zoontje kreeg, door mijn ochtendroutine heen gleed. Nu begint de dag zelden zo rustig en bevind ik me in de ‘fight, flight, freeze’-modus van mijn zenuwstelsel voordat ik zelfs maar het huis heb verlaten. De zekerste manier die ik ken om mezelf uit deze staat staat te halen, zodat ik me kan settelen in mijn parasympatische zenuwstelsel, is om na de drop-off bij de onthaalmoeder even op mijn mat te glijden en mezelf te omringen met kussens en andere yogaprops. Sinds het moederschap is restorative yoga – waarbij je gebruik maakt van heel wat yogamateriaal – een toevluchtsoord geweest, een broodnodige plek van echte rust en essentieel zelfonderzoek, een plek om evenwicht te bieden en de mogelijkheid om mijn soms gefrustreerde en nauwelijks herkenbare zelf opnieuw te kalibreren en te kalmeren.
Van postpartum naar motherhood
In de praktijk merk ik dat mama’s in wording echt genieten van de lessen zwangerschapsyoga en ze dit vaak missen in de eerste weken na hun bevalling. Pas vanaf 6 à 8 weken na de geboorte – afhankelijk van de wijze waarop je bent bevallen – verwelkom ik hen graag opnieuw in de postnatale lessen. Deze lessen zijn ideaal om je yogapraktijk terug progressief te hervatten kort na je bevalling. De postnatale yoga biedt de ultieme kans om (opnieuw) in contact te komen met andere mama’s en hun baby’s en draagt bij tot het verwerken van alle nieuwigheden die horen bij moeder worden.
Als yogatherapeute en zelf mama zijnde, had ik na deze intiële lessen zelf het meeste baat bij de Mama Only lessen. Hier bied ik moeders van allerlei leeftijden (want moeder ben je nu eenmaal voor altijd) een veilige plek om zich onder te dompelen in de voedende en verzorgende effecten van de Restorative Yoga.
Veel van de vrouwen die de Mama Only lessen volgen zijn nog maar net postpartum en ondernemen vaak voor de allereerste keer een activiteit voor zichzelf zonder hun kleintje. Daarom sta ik erop op tijd te beginnen en verbind ik er mij toe ook tijdig te eindigen; een uurtje volstaat zeker en vast. Het is mijn manier om respect te tonen voor de drukke schema’s en verplichingen van jonge (en iets minder jonge) moeders.
Waarom restorative yoga?
De hersenen van nieuwe mama’s zijn heel adaptatief voor de veranderingen die om hen heen plaatsvinden. Onderzoek toont aan dat de hormonale fluctuaties rond de geboorte en postpartum periode de hersenen letterlijk hervormen. Het aantal neuronen (zenuwcellen) vermindert doordat deze efficiënter gaan werken, wat resulteert in een afname van de grijze hersenmassa. We worden niet dommer, maar gebruiken onze hersenen juist effectiever. De mommy brain is dus wel degelijk een feit en onderzoek toont aan dat deze veranderingen tot ongeveer 2 jaar na de bevalling blijven bestaan [1].
Voeg daarbij nog de hoge levels van het stresshormoon cortisol die telkens vrijgesteld worden als ons kleintje huilt – bedoeld om onze aandacht, waakzaamheid en gevoeligheid voor de noden van ons babietje te vergroten en onze band te versterken. En hoewel dit een natuurlijke reactie is, maakt het er voor de mama niet gemakkelijker op om te ontspannen als dit in een yogales zoals de postpartum yoga gebeurt. En hierin ligt de kracht van restorative yoga!
Door je lichaam zodanig goed te ondersteunen met allerlei props, kan je lichaam niet anders dan zich overgeven aan de ontspanning. Als het fysieke lichaam ontspant, kan de geest dat ook. De ideale inspanning voor dit soort yoga is helemaal geen inspanning. De yogastijl is zeer veilig en geschikt voor jonge moeders maar ook mama’s met al iets meer ervaring die op zoek zijn naar dat ene momentje voor zichzelf. Het doel van elke pose – of het nu een hartopener is of een gesteunde voorwaartse buiging – heeft als doel dat de mama in kwestie zich gesteund en gedragen voelt. Op deze manier wil ik iets teruggeven aan de mama, zoals zij al zoveel geeft aan haar kind(eren).
Op welke poses kan je focussen?
Het moederschap draait één en al om overgave of wat we in de yogafilosofie Ishvara Pranidhana noemen. Restorative yoga helpt om de onverwachte veranderingen eigen aan het leven én het moederschap te leren erkennen en beter te accepteren, alsook de emoties die ermee gepaard gaan.
Het moederschap zal alleen maar stress en schuldgevoelens opwekken als we continu proberen streven naar perfectie – wat helemaal niet bestaat! Restorative Yoga leert ons onze onvolkomenheden aanvaarden, realistisch te blijven en opnieuw te leren vertrouwen op ons eigen buikgevoel.
De houdingen zijn niet bijzonder ingewikkeld. Poses zoals Supported Child’s Pose moedigen aan om je over te geven aan het moment, helpt de rug en schouders ontspannen. Het gebruik van dekens en kussens zorgt voor extra comfort.
Het prille moederschap gaat gepaard met uren vooroverbuigen door het vele voeden (al dan niet borstvoeding), verzorgen en verschonen. Veel van die houdingen en bewegingen dragen bij tot een meer voorovergebogen houding met afgeronde schouders en toegenomen kromming van de bovenrug (kyfose). Om deze reden zijn hartopenens bijzonder deugdzaam.
Zelf moeder zijnde, herinner ik mij kort nadat ik begon te werken, dat ik ernaar uit keek om met mijn voetjes omhoog te liggen. De plotse overgang naar langdurig zitten en staan ten gevolge van mijn job als kinesitherapeute werkten niet echt bevorderlijk voor de bloed- en lymfecirculatie in mijn onderlichaam. Poses waarbij de benen omhoog gebracht worden zoals Viparita Karani hebben het voordeel dat ze de zwaartekracht omkeren en zo de circulatie ondersteunen.
Restorative Yoga doceren is een kunst
Naar mijn mening vraagt het heel wat expertise om deelnemende studenten te helpen de meest comfortabele positie te vinden. Toegegeven heb ik hier een streepje voor door mijn opleiding als kinesitherapeute, omdat ik snel en makkelijk kan inpikken op de feedback die studenten mij geven en aanpassingen kan aanbieden op basis van hun specifieke noden op dat moment. Sommige poses worden soms wel tot 15 minuten of langer aangehouden, omdat het een tijdje duurt voor een lichaam alvorens het zich kan ontspannen in een bepaalde pose.
Belangrijk is een aangename omgevingstemperatuur, gedempte lichten en stilte om een gemoedelijke sfeer te creëren. Deze drie zaken – warmte, duisternis en rust – bevorderen de ontspanning en relaxatie.
Referenties
[1] Kinsley C.H, & Lambert K.L. ‘The Maternal Brain”: Scientific American, January 2006.
